Nadat de ‘achternaam-wet’ werd aangenomen, werd er veel gewerkt om een gepaste achternaam te vinden voor Mustafa Kemal Pasja. Voordat men uitkwam bij de achternaam Atatürk, waren er al 13 achternamen voorgesteld, maar die haalden het niet.
Om Atatürk een gepaste achternaam te geven, werd in de Republikeinse Volkspartij (CHP) een commissie opgericht met taalkundigen en historici. De naam Atatürk was geïnspireerd uit een speech van de voorzitter van de Turkse Taalvereniging op 26 september 1934. Daar sprak Safvet Arıkan over Ata Türk Mustafa Kemal, oftewel Vader der Turken Mustafa Kemal.
Voordat die achternaam was aangenomen, waren deze 13 achternamen afgewezen.
Mustafa Kemal ‘ETEL’
Etel, of Etil is hoe oorspronkelijk de naam van Atilla de Hun werd uitgesproken. De Hunnen zijn een aan de Turken verwant volk. Veel Turken noemen vandaag de dag nog hun kinderen nog Atilla. Het betekent ‘grote rivier’.
Mustafa Kemal ‘ETELALP’
Etelalp betekent ‘grote held’ in de Altaïsche taal.
Mustafa Kemal ‘KORKUT’
Onbevreesd, onverschrokken, koninklijk.
Mustafa Kemal ‘ARIZ’
Deze naam vindt haar oorsprong in de naam van een van de Turkse legendes Alp Arız.
Mustafa Kemal ‘ULAŞ’
De naam van de Turkse legende ‘Ulaşzoon’ (zoon van Ulaş) Salur Kazan.
Mustafa Kemal ‘YAZIR’
Naam van de Turkse legende Yazır.
Mustafa Kemal ‘EMEN’
De naam van de Turkse legende ‘Ucenzoon’ Emen Beg.
Mustafa Kemal ‘ÇOĞAŞ’
Betekent zon, of licht.
Mustafa Kemal ‘SALIR’
De naam van een Turkse legende.
Mustafa Kemal ‘BEGİT’
Stevig of sterk.
Mustafa Kemal ‘ERGİN’
Kennisrijk, of ontwikkeld.
Mustafa Kemal ‘TOKUŞ’
De naam van de Turkse legende Ertokuş-Cengaver.
Mustafa Kemal ‘BEŞE’
Zeldzaam, of exclusief.