Turks.nl RedactieLieve Heilige Vader,
U krijgt de laatste dagen vast en zeker een aantal verhitte reacties van mijn Turkse landgenoten. De reden is duidelijk: u heeft het woord ‘genocide’ gebruikt bij de verwijzing naar de “grote ramp” die de Ottomaanse Armeniërs een eeuw geleden hebben moeten doorstaan. Veel Turken, waaronder ook leden van de Turkse regering, waren furieus en reageerden met kreten als ‘’hoe durf je!’’ Ze beschouwen het ‘’G-woord’’ als een belediging en bieden daarom weerstand tegen iedereen die het durft te gebruiken.
Misschien moet ik beginnen met te zeggen dat ik als Turk zijnde deze reflexmatige reacties niet goedkeur. U heeft het recht om een eigen interpretatie te geven aan de geschiedenis en niemand kan u daarop afrekenen. De regeringen in de wereld hebben bovendien grote ambities voor macht die bijna altijd hun toewijding voor de waarheid overschaduwen.
Maar ik als waarheidszoeker wil graag een paar gedachten met u delen. Laat me eerst beginnen met het introduceren van mezelf. Ik ben een Turkse schrijver en journalist, maar net als heel veel mensen uit dit deel van de wereld wordt mijn identiteit als Turk ingewikkelder als u een paar generaties teruggaat. Mijn vader – die zich overigens ook identificeert als Turk – was geboren in Yozgat, een klein stadje gelegen in Centraal Anatolië. Maar dingen veranderen als u teruggaat naar zijn grootvader, aangezien zijn grootvader geen Turk was in etnische en linguïstische zin. Hij was een “Circassiër”, een term die de verscheidene islamitische stammen in de Noordelijke Kaukasus omvat.
U vraagt zich vast af wat mensen uit de Noordelijke Kaukasus te zoeken hadden in Centraal Anatolië in de late 19e eeuw (toen mijn voorvaderen naar de regio kwamen waar ik werd geboren). Nou, ze kwamen vanwege een onaangename reden: het Russische Rijk, altijd enthousiast voor veroveren en overwinnen zoals het nu nog steeds is, drong de Kaukasus binnen in de late 19e eeuw en voerde een etnische zuivering uit op de islamitische bevolking.
Een simpele zoekopdracht op Wikipedia zal u de details verschaffen. Sta mij toe de volgende passage te citeren:
‘’De verovering van de Kaukasus door het Russische Rijk gedurende de Russisch-Circassische Oorlog in de 19e eeuw, leidde tot de vernietiging en doden van vele Adygeërs … tegen het einde van het conflict kreeg de Russische generaal Yevdokimov de taak de overgebleven Cirrcassische inwoners uit de regio de verdrijven, en met name naar het Ottomaanse Rijk. Dit beleid werd afgedwongen door mobiele colonnes van Russische schutters en Kozakse cavalerie. In een reeks van ingrijpende militaire campagnes die van 1860 tot 1864 duurden, werd de noordwestelijke Kaukasus en de Zwarte Zee vrijwel ontdaan van islamitische dorpelingen … De een na de ander, gehele Circassische stammen werden uiteengejaagd, geherhuisvest, of in groten getale vermoord.’’
Zoals u kunt zien is hetgeen wat mijn islamitische voorouders in de jaren 1860 is overkomen zeer vergelijkbaar met wat er gebeurd is met de christelijke Armeniërs tijdens het laatste decennium van het Ottomaanse Rijk. Soortgelijke campagnes van etnische zuiveringen werden ook uitgevoerd in de Balkan en ook deze waren gericht op de moslims. Dit keer werd het alleen niet direct uitgevoerd door het Russische Rijk maar door zijn nieuwe bondgenoten. Dit waren de nieuw gevormde en nationalistische militante Balkanstaten van die tijd, zoals Servië, Bulgarije en Griekenland.
Al deze gruweldaden gebeurden toen dit deel van de wereld door een donker tijdperk ging, die tevens kan worden gekenmerkt door een pijnlijk afbrokkelend keizerrijk en de wrede strijd hierbij om de beheersing over de gebieden te behouden. Wij moslims hebben hier verschrikkelijk aan geleden en we hebben ook anderen, zoals de Armeniërs, verschrikkelijk laten lijden.
Hetgeen wat zo veel Turken zo behoudend laat reageren op uitspraken over de ‘’Armeense Genocide’’ is in werkelijkheid deze wederzijdse pijnlijke geschiedenis. Hun perceptie is dat Armeniërs worden aangeduid als de enige slachtoffers. Om dit woordraadsel te overwinnen, moeten wij in Turkije eraan werken om het bewustzijn over de tragedie van de Ottomaanse Armeniërs te vergroten. In ruil daarvoor kan de wereld ons helpen door ook de tragedie van de Ottomaanse moslims te herdenken. Ik hoop dat u dat zult begrijpen.
Met hartelijke groet,
Mustafa Akyol
Een medegelovige in God–en in de onschendbaarheid van het menselijk leven
Eerder verschenen in Hurriyet Daily News.
