Turks.nl RedactieVeel Gülenisten ontkennen hardhandig dat hun beweging ook maar iets te maken heeft met de recente coup of andere politieke spanningen in het land. Wij hebben een verzameling gemaakt van de 6 grootste zondes van de Gülenbeweging.
1. Infiltratie in het politieapparaat: ‘Het leger van de Imam’
Het is een van de eerste beschuldigingen richting de Gülenisten. Sinds jaren waarschuwden critici de overheid tegen het gevaar dat Fethullah Gülen de macht wil grijpen in het politieapparaat. Uiteindelijk gebeurde dat ook: Gülenisten op de politieacademie kregen antwoorden van de tentamens voorgeschoteld, zodat zij met de hoge cijfers de beste posities konden bekleden bij de politie. Ook de posities van rechters en de officieren van justitie werden één voor één overgenomen door Gülenisten. Door de grote infiltratie werd de Turkse politie een tijd ‘leger van de Imam’ genoemd, doelend op islamprediker Fethullah Gülen.
2. Opsluiten van Gülen-kritische journalisten
De Gülenbeweging accepteerde geen enkele soort van kritiek en dat bewezen ze door kritische stemmen de mond te snoeren. Veel Turkse journalisten als Ahmet Şık, Nedim Şener en Soner Yalçın werden één voor één opgesloten toen zij hun mond durfden open te trekken over de beweging. Voor zijn opsluiting wilde schrijver en journalist Ahmet Şık een boek uitbrengen waarin hij vertelt over de infiltratie van Gülen in het politie-apparaat. Vlak voordat hij dat kon doen werd zijn huis bestormd door politieagenten en werden alle kopieeën van het boek vernietigd, maar een half jaar na zijn arrestatie in maart 2011 werd het boek alsnog uitgebracht.
3. Hanefi Avcı: nationalistische politieheld wordt ‘extreemlinkse terreurleider’
Avcı was een hoofdcommissaris met een geweldige carrière. Hij staat bekend als een nationalist, maar werd in 2010 gearresteerd en later veroordeeld tot 15 jaar cel wegens ‘het besturen van een extreemlinkse terreurorganisatie’. De waarheid lag echter ergens anders: Avcı bracht in 2010 een boek uit waarin hij bewees hoe de Gülenisten de macht hadden binnen het politieapparaat en hoe zij hun tegenstanders afluisterden. Dat werd hem fataal. Hij wist in 2014 vrij te komen na een uitspraak van de hoogste rechtbank en bracht in 2015 opnieuw een boek uit waarin hij kritiek uit op de beweging.
4. Ergenekon & Balyoz: Gülen grijpt de macht in het leger
‘De grootste zaken in de Turkse geschiedenis’ werden ze genoemd. Een samenzweringscomplot waarin honderden hoge militairen bij betrokken zouden zijn. Veel van de verdachten die een einde zouden willen maken aan de AK Partij en de Gülenbeweging, werden veroordeeld tot tientallen jaren celstraf. De hoge rechtbank bepaalde afgelopen april dat geen van de beschuldigingen in de zaak klopten: het bewijs materiaal was vervalst. In de tussentijd werd de macht van Gülen binnen de beweging wel een feit.
Toen in 2015 bekend werd dat de Turkse overheid een onderzoek ging starten naar aanklagers die banden hebben met Gülen, vluchtte aanklager Zekeriya Öz, de naam achter de Ergenekon-zaak, naar het buitenland.
5. Corruptie-operaties
Wanneer een politicus corrupt is, moet dat uiteraard aangepakt worden. Maar critici stellen terecht de vraag: Waarom wachtten de ‘Gülen-rechters’ pas tot het moment dat ze ruzie kregen met de AK Partij, om zo’n operatie te starten? De AK Partij besloot in 2013 alle dure privéscholen die bijlessen geven aan scholieren, te sluiten. Terwijl alle onderwijsinstellingen die dit aanboden er akkoord mee gingen, stuitte het op een zware offensief van de Gülenbeweging. De reden is duidelijk volgens analisten: de scholen zijn de grootste bron voor de aanhang en inkomsten van de beweging en dat zou in één klap verdwijnen. De Gülenisten zagen dus geen ander oplossing buiten het omverwerpen van de regering door een corruptie-operatie.
In één dag keerde de Gülen-media, die bekend stond als pro-regering, de rug toe tegen de AK Partij. Columnisten die vol lof praatten over Erdoğan en zijn regering, tweetten een dag later met volle haat richting de AK Partij en de regering. De regering wist overeind te blijven en startte een agressieve actie tegen de infiltranten binnen de politie, wat het einde betekende van de macht van Gülen binnen het politieapparaat.
6. Militaire coup: een wanhopige kamikaze-actie door Gülen-officieren
Op de dag van de coup van vrijdag leek het onwaarschijnlijk: de betrokkenheid van de Gülenbeweging in de couppoging. Hadden zij zo’n macht wel? Maar nu de verklaringen van de betrokken militairen en officieren naar buiten komen, wordt de rol van de beweging steeds duidelijker. Volgens oud-militair aanklager Ahmet Zeki Üçok, heeft hij de overheid in 2009 gewaarschuwd over de macht van Gülen binnen het leger. In hetzelfde jaar leverde hij een lijst aan met namen van legerofficieren die banden hebben met de beweging. Sommigen zouden zelfs toegeven dat er piloten zijn die hun F16’s zullen laten opstijgen wanneer Gülen dat wil. “Alle namen op de lijst waren betrokken bij de couppoging. Als de overheid had geluisterd, was het niet gebeurd,” zegt Üçok op TV. Zijn uitspraken bevestigen de betrokkenheid van de Gülenisten in de coup. Tot slot werd een politieman die jaren terug werd ontslagen vanwege banden met de Gülenbeweging opgepakt in een tank. Hij had een militair uniform aan.
Het lijkt erop dat de Turkse overheid er klaar mee is: iedereen die banden heeft met de Gülenbeweging, mag niet meer actief zijn in overheidsfuncties. De afgelopen dagen zijn duizenden mensen, waarvan wordt verdacht Gülenist te zijn, geschorst, aangehouden of gearresteerd.
